Le sôyeû
MUSEUM LEVEN OP DE GRENS
Le sôyeû
Voorgesteld door: Véronique Van de Voorde, Curator van het Folkloremuseum
“Beh, qu’i a été sôyeû” (Wat was jij lastig, zeg) zegt de moeder over de baby die haar een slapeloze nacht heeft bezorgd. “Va jeûwer, sôyeû” (Ga ergens anders spelen en stoor me niet meer) werpt ze de bengel waaraan ze zich ergert toe. “Te d’vins sôyeû” (Je bent dronken) zegt ze tegen haar man, die een pintje te veel op heeft. “In vôt qu’i vieusit, i d’vint sôyeû” (Je wordt een oude man en je hebt me dit verhaal al tot vervelens toe verteld) fluistert ze wanneer haar grootvader steeds opnieuw dezelfde verhalen vertelt… Er zijn mensen die vervelend geboren worden en dat ook hun hele leven blijven. Ze overvallen je, ze zijn vermoeiend en klampen zich aan je vast terwijl je eigenlijk met plezier een omweg zou maken om hen niet tegen het lijf te lopen.
Anderen zijn doorgaans aangenaam gezelschap, maar worden in bepaalde omstandigheden overdreven praatziek en vervelend. Je vindt ze in vooral op café en de cafébaas zit vaak met hen verveeld... Er bestaat een eenvoudige en subtiele manier om dergelijke gênante situatie op te lossen: “le sôyeû”. De tuimelaar, uitgesneden uit een metalen blad, stelt een man in zijaanzicht voor met een zaag in de hand. Wanneer hij niet wordt gebruikt, staat “le sôyeû” op de rand van het glas achter de toog. Wanneer een aangeschoten klant zijn entourage in verlegenheid brengt, zet de cafébaas ‘le sôyeû’ in zijn richting en laat de tuimelaar met de achterkant van zijn hand schommelen. De schommelbeweging duurt een tiental minuten, tijd genoeg om zijn glas leeg te drinken. Het is een vrij diplomatische manier om te zeggen: “Je werkt op onze zenuwen, ga naar huis!”
Meer informatie over het Museum Leven op de Grens in Moeskroen.
